5. Het Musée du Luxembourg en het 19de-eeuwse aanzien van eigentijdse Nederlandse kunst in Frankrijk
Sara Tas
Om een idee te krijgen van internationale artistieke uitwisselingen met Nederland in de negentiende eeuw, is het belangrijk om niet alleen na te gaan wat Nederlandse kunstenaars in het buitenland gingen zoeken, maar net zo goed hoe hun kunst in het buitenland werd ontvangen. Door de nationalistische retoriek van de negentiende eeuw vergeten we soms dat er wel degelijk intensief naar elkaars schilderscholen werd gekeken, al was het maar om de ‘eigen’ school hierdoor beter te kunnen definiëren. Dit artikel gaat in op de receptie van eigentijdse Nederlandse kunst in Parijs in de loop van de negentiende eeuw. Een eeuw waarin het internationale tentoonstellingscircuit een grote rol speelde en kunst en kunstenaars in fysieke zin voortdurend landsgrenzen overschreden. De gevolgen hiervan zijn niet eenduidig te vast te stellen, maar kritieken in de Franse pers en de aankopen van Franse collectioneurs geven een idee van het beeld dat er van Nederlandse kunst bestond. De receptie van Nederlandse kunst in Parijs verdient een grondige inventarisatie en analyse die in de toekomst plaats zal krijgen binnen het project Retour de Paris. De aankopen van Nederlandse eigentijdse kunstwerken in de negentiende eeuw door de Franse staat die in dit artikel aan bod komen kunnen ons als deelaspect alvast eerste inzichten verschaffen.
De Franse staatsaankopen van eigentijdse kunst kwamen vanaf 1818 tot aan het begin van de twintigste eeuw terecht in het Musée du Luxembourg. Dit museum in Parijs was het eerste nationale museum ter wereld dat speciaal en alleen gewijd was aan moderne kunst. In eerste instantie betrof dit alleen Franse moderne kunst maar tegen het einde van de eeuw kreeg de collectie een meer internationaal karakter. Hieronder wordt nagegaan welke Nederlandse kunst de Franse staat verzamelde en in welk licht de negentiende-eeuwse Franse interesse voor Nederlandse moderne kunst gezien moet worden.
Omslag afbeelding
Hendrik Willem Mesdag
Boten op zee bij ondergaande zon, ca. 1887
Parijs, Musée d'Orsay, inv./cat.nr. RF1187